Từ góc độ cá nhân tôi thì ở thời điểm hiện tại, tôi khuyên là: KHÔNG NÊN THAY ĐỔI ĐỘT NGỘT CHẾ ĐỘ ĂN CỦA NGƯỜI BỆNH UNG THƯ.
1— Từ ăn thịt cá chuyển sang ăn chay, cơ thể sẽ chưa thích nghi ngay được, ăn vì áp lực bệnh tật nên phải ăn, không thích ăn cũng bị ép ăn, ăn trong bực bội trong lo lắng, trong khiên cưỡng… thì gan tỳ mật hoặc thậm chí thần kinh cũng bị khống chế, thất tình lục dục nảy sinh cũng là sinh ra độc tố. Đem cái tâm mong cầu này để áp chế vào một chế độ ăn lên người bệnh, vốn đang lo sợ về cái chết, thì tôi thấy càng áp lực.
2— Ăn chay cần ăn khoa học, để quý vị ăn được đủ dinh dưỡng, và biết cách bào chế, nấu ăn phù hợp thể chất người bệnh, với loại bệnh, không hề dễ. Trước đó người nhà cần có học hiểu về dinh dưỡng, đã thực hành nhiều thì mới có thể tự tin nấu chay cho người bệnh ung thư ăn nếu người bệnh thích chọn ăn chay. Nếu không hiểu gì về ăn chay khoa học, ăn chút rau nấm đậu, hoặc tệ hơn mấy đồ chay được tẩm ướp chất bảo quản nhiều, hoặc lại cho ăn toàn đồ sống thì với góc độ một người ăn chay gần 20 năm tôi thấy... đó là sự sai lầm. Các bạn biết là người ung thư thường thể hàn, thiếu máu nhiều, có loại ung thư như ung thư cổ tử cung, ung thư bàng quang… nó sẽ ra máu mỗi ngày, mất máu mỗi ngày mà chế độ ăn sơ sài thì không thể nào đáp ứng được.
3— Phương thức chế biến thực hành là cái rất khó, cũng là hạt gạo mà nấu cho người bệnh khi thì nấu cháo, khi thì quấy bột, khi thì ăn mì phở… thì quý vị biết phối vào một bữa ăn mà cân bằng dinh dưỡng và cả cân bằng tính âm dương - nói đơn giản cân bằng gia vị cho tương ứng tạng phủ giúp chuyển hóa… thì nó đã là cả hành trình cần học hỏi. Người bệnh ung thư không có thời gian để cho người nhà thử hết cái này tới cái khác, số ngày sống không biết trước được, nên cân nhắc tới điều này.
4—Đem cái tâm này đi đè nén cái tâm khác là không nên, đem chế độ ăn chay đi thay thế chế độ ăn mặn khi mà hệ điều hành của người bệnh chưa quen, ngày càng yếu ớt, không làm theo ý thì dọa dẫm hoặc hù, đều là không nên.
Vậy nên ăn chế độ nào cho hợp lý? Với góc nhìn cá nhân chủ quan của tôi, khi mà tôi kinh qua nhiều ca hướng dẫn chăm sóc về phần ăn uống cho bệnh nhân K thì tôi có một vài lời khuyên:
1— Loại trừ tất cả thực phẩm không rõ nguồn gốc canh tác ra khỏi thực đơn, loại bỏ các đồ nhiều gia vị tẩm ướp chất bảo quản ra khỏi căn bếp, loại bỏ hết những dầu gội nước tắm nước rửa tay công nghiệp ra khỏi nhà tắm.
2— Chọn thực phẩm sạch, an toàn cho người bệnh dùng, từ gia vị tới rau củ thịt cá là tốt nhất, với tôi thì còn loại cả thực phẩm có nguồn gốc biến đổi gen.
3—Những loại thực phẩm nào mà bác sĩ khuyên không nên ăn, hoặc loại bệnh đó không nên ăn, ví dụ: thịt vịt, cá mè, lươn, ốc, ếch,... thì không nên ăn.
4— Học cách chế biến món ăn vì người bệnh không thể ăn như người bình thường được. Những món súp và món tiềm là món mà người bệnh ung thư sẽ dễ hấp thụ nhất khi mà tạng phủ đã chuyển hóa làm việc kém đi rất nhiều. Tôi ví dụ cá rán với người ung thư ăn không tốt nhưng súp cá thì lại ăn rất tốt. Tất nhiên nấu được nồi súp thì cái nước nấu rất công phu, không dễ dàng và cần phải học.
5— Thay vì chuyển chay đột ngột, thì có thể dịch chuyển từng bước. Ví dụ một bữa ăn có 2 món mặn 1 món chay dần dần lên 1 món mặn 2 món chay, sự dịch chuyển cơ cấu bữa ăn nó phải khớp với sự dịch chuyển tay nghề đầu bếp của người chăm nhé.
Nói về dinh dưỡng chăm sóc cho người bệnh ung thư, không dễ dàng, nhất là khi còn khỏe mạnh quý vị không thường xuyên vào bếp, không tiếp xúc thực phẩm nhiều. Kỹ năng chăm sóc bản thân và người thân của quý vị quá ít phần thực hành thì khi người nhà bệnh, quý vị đọc chỗ này một ít thông tin, chỗ kia một ít thông tin, cái này tốt, cái kia ngon, quý vị chỉ dùng tiền mua về để đó, rồi cho người làm, người giúp việc nấu mà căn bản cả hai không có nền kiến thức cơ bản logic thì chỉ tội người bệnh, người bệnh là người thử nghiệm các món ăn của người khỏe.
Đối với tôi, người quyền lực nhất trong nhà, không nằm ở người kiếm tiền giỏi, tiền nhiều, mà nó nằm ở người nấu ăn cho cả nhà. Người đó sẽ quyết định chất lượng sức khỏe của người nhà, quyết định sự tiêu hao tiền bạc của từng người, quyết định bệnh tật cho từng người, quyết định chất lượng cuộc sống của người nhà.
Hôm nay bạn không biết nấu ăn, cũng không sao, bạn đem tiền ra nhà hàng, ra tiệm cơm, thì bạn đang gửi sức khỏe của mình cho bà bán bánh canh, bà bán bánh mì…. Ngày mai, ngày mai không xa, bạn đem tiền gửi cho bác sĩ tiêu hóa, bác sĩ tim mạch, bác sĩ chữa gan…..
Chúng ta nếu còn cha còn mẹ, chắc chắn tới một lúc, quý vị phải chấp nhận một sự thật là tới lúc cha mẹ già, cha mẹ ốm bệnh theo thế tự nhiên, chúng ta phải ở bên chăm sóc. Quý vị có điều kiện thuê giúp việc, nhưng chí ít quý vị có kiến thức dinh dưỡng, thì mới hướng dẫn người giúp việc nấu đúng như ý mình và phù hợp thể chất, cũng như sở thích,… của cha mẹ mình được.
Và quý vị đâu dám chắc, người bạn cùng phòng mình hay con cái mình, cứ khỏe mạnh mãi mãi đâu. Nên ngay từ khi còn khỏe, tôi vẫn khuyên quý vị nên dành một chút thời gian học hiểu về dinh dưỡng cơ bản và tập nấu những món ăn dinh dưỡng vì nó là kĩ năng sinh tồn, chúng ta không sống chỉ để ăn nhưng phải biết rằng cái thân thể này nó còn thở được còn làm việc được, nó mượn thức ăn nước uống mà sống, nên phải hiểu để chăm đúng cách. Hiểu từ gốc rễ thì quý vị nhìn đâu cũng là thuốc.
Và quay lại việc có nên khuyên người ung thư chuyển một phát từ ăn mặn sang ăn chay không thì tôi vẫn giữ ý kiến là KHÔNG NÊN, dịch chuyển từ từ thì được.
Nếu quý vị cần hỗ trợ thêm về vấn đề ăn uống thì cứ nhắn Tịnh Duyên nhé.
